Konferencja NOVITAS VERSUS AUCTORITAS...
W dniach 24-25 IX 2021 odbyła się w siedzibie Stowarzyszenia Historyków Sztuki w Warszawie konferencja Novitas versus auctoritas w sztuce średniowiecznej, współorganizowana we współpracy z Sekcją Mediewistyczną Warszawskiego Oddziału Stowarzyszenia Historyków Sztuki.
Konferencja została zadedykowana prof. PIOTROWI SKUBISZEWSKIEMU w 90. rocznicę urodzin.
PROGRAM >>>
PROFIL OBRAD
_____________________________________________________________________________
Jedną ze specyficznych cech kultury średniowiecznej Europy było stałe ścieranie się silnego przywiązania do tradycji, a więc zastanego i ugruntowanego porządku rzeczy, z nieustannym poszukiwaniem innowacji i doskonaleniem różnych aspektów rzeczywistości. Z biegiem kolejnych stuleci proces ten stopniowo nasilał się, kulminując w okresie późnego średniowiecza, stając się, między innymi, motorem dynamicznych przemian ówczesnej sztuki. Jednym z wiodących pól zainteresowań historyków-mediewistów niemal od zawsze było właśnie tropienie wszelkich nowości i innowacji – stylowych, technologicznych lub ikonograficzno-treściowych. Tymczasem łacińskie słowa novus i novitas jeszcze do XII wieku często miały zabarwienie pejoratywne, zaś przymiotnik modernus upowszechnił się dopiero u schyłku średniowiecza, powoli tracąc dawniejsze, również negatywne konotacje. Wydaje się, że współcześni badacze sztuki średniowiecznej nie dość często zastanawiali się nad sensem i zasadnością stosowania tak rozpowszechnionych pojęć jak „nowoczesny”/”nowoczesność”, „innowacja”, a nawet „awangarda”, nie poświęcając głębszego namysłu możliwemu funkcjonowaniu i ewentualnemu rozumieniu tych kategorii przez ówczesnych twórców, zleceniodawców i odbiorców sztuki.
Celem spotkania była pogłębiona refleksja nad niegdysiejszym pojmowaniem tego wszystkiego co w sztuce było nowe, odbiegające od tradycji, czy wręcz jawnie zrywające z dawnymi formami, technikami i treściami. Wobec szczupłości źródeł pisanych z epoki, rozważania te muszą dotykać kwestii metodologii naszych badań i granic możliwości poznawczych w tym zakresie, a więc nieustannie nam towarzyszącego problemu (nad)interpretacji.
Spotkanie pozwoliło rozszerzyć konteksty zagadnień podejmowanych w ramach projektu i wpisać w szerszą ogólnopolską dyskusję wyniki najnowszych badań nad sztuką Torunia. W ramach obrad prof. J. Raczkowski zaprezentował referat Nowatorstwo kościoła pw. WNMP w Toruniu w 1. poł. XIV wieku na tle architektury franciszkanów prowincji saskiej.
_____________________________________________________________________________
Organizatorzy konferencji z prof. Piotrem Skubiszewskim
Od lewej: dr hab. Jakub Adamski (UW), prof. Piotr Skubiszewski, dr hab. Juliusz Raczkowski prof. UMK, dr hab. Marek Walczak prof. UJ
_____________________________________________________________________________